“Het is wat het is.” Jerry Seinfeld heeft in een van zijn shows op Netflix een hele rant over mensen die die zin gebruiken. Totaal overbodig. Natuurlijk is het wat het is. Ook zonder dat je het zegt.
Net als alle andere dooddoeners en clichés zit er wel een sterke waarheid in. Daardoor zijn het dooddoeners en clichés geworden. De waarneming dat het is wat het is geeft mij altijd heel veel rust. Feiten zijn feiten. Als je tenminste hebt vastgesteld dat het feiten zijn. “Het is zonde van je energie om het oneens te zijn met de werkelijkheid”, zei Willem Roding tijdens een van zijn trainingen. De werkelijkheid is de werkelijkheid. Als je tenminste ook dat hebt zekergesteld. Zoveel energie gaat verloren in wensen dat de werkelijkheid anders zou zijn. Hoeveel had ik maars, waarom is het gebeurds hoor je niet voorbij komen? Of de nog ergere ‘waarom moest mij dit nou overkomen’? Totaal zinloos. Het is. Punt.
Wat ga je er mee doen? Dat is de vraag. Dat is waar ik mensen en teams op coach.
OK, een situatie is vervelend. Erg naar soms zelfs. Het is goed daar bij stil te staan en dat ook echt te doorvoelen. Om niet meteen door te gaan. Als je er werkelijk last van hebt, dan is dat de feitelijke situatie van dat moment. Dan moet je daar wat mee. Niet onder het tapijt schoffelen, schouders ophalen en doorgaan. Niet eindeloos er in blijven hangen, dat ook weer niet. En dan gaan kijken hoe je het op gaat lossen.
Heel veel problemen bestaan alleen maar in ons hoofd. Als aanname of overtuiging. Dat je die aanname of overtuiging hebt is op zich een feit. Maar buiten je hoofd bestaat het niet. Net als deadlines, processen, hiërarchie en afdelingen alleen maar bestaan omdat we hebben gezegd dat dat zo is. We hebben dat bedacht. Functieprofielen en arbeidsovereenkomsten, allemaal bedacht. En wat dacht je van gouden kooien, zekerheid en doorgroeimogelijkheden. Die bestaan al helemaal niet. Ik help organisaties muren tussen afdelingen te doorbreken. Of we moeten wat doen aan de silo’s. Hoef je geen aannemer bij te halen. Want die bouwwerken bestaan alleen maar in je hoofd.
En angsten, twijfels en zelfvertrouwen? Bestaat allemaal niet, maar kan er feitelijk wel zijn. Als je het voelt, is dat voelen een feit.
Door de realiteit te accepteren en van daaruit voorwaarts te kijken, kan je in beweging komen. Hoe vervelend de situatie ook is. De situatie wordt niet beter als je er heel lang naar kijkt. En wordt wel slechter als je er de hele tijd over praat. Dan maak je van het feit dat je een probleem hebt, ook nog eens een probleem. En dan heb je er twee.
Het is wat het is. En nu? En nu actie! Nee. Straks pas. Eerst het probleem eens bekijken. Wat is het dan wat het is? En is dat wel zo? Praten. Luisteren. De stilte opzoeken. Daar naar luisteren. Anderen vragen aan je laten stellen. Onderzoeken.
Wat is nu werkelijk het feitelijke probleem? Welk feit maakt dat een probleem? De situatie of jouw verwachting ervan? OK, en wat kan je daar aan doen?
We vinden het lekker om het heel lang te hebben over problemen, bij het koffieapparaat, met de buurvrouw, met vrienden. Wat een toestand he? Nou!
Of we gaan oplossen. Dingen anders doen. Reorganiseren. Een andere baan. Het uit maken.
Dan zou je denken dat ik dat met mijn Ennuactie.nl toe zou juichen. Niet dus. Ik ben en blijf voorstander van actie. Zonder actie gebeurt er niks. Praten over problemen en zelfs praten over oplossingen verandert niets. Maar zomaar gaan oplossen zonder eerst het probleem goed vastgesteld te hebben is net zo zinloos. Ennueerstevenstilstaanendandoornaardeactie.nl is op zich nog wel beschikbaar. Maar bekt toch net wat minder lekker. Slecht leesbaar ook.
Dus voor nu hou ik het bij Ennuactie.nl. Dat blijft wat het is.
Groeten,
Frank
