Over Agile dat dood is totdat je het levend maakt

Steeds vaker hoor ik mezelf uitspraken doen waar ik een ontzettende hekel aan heb. “Volgens het boekje zijn features maximaal één PI groot”, “Een ART is een groep van mensen opgedeeld in teams, niet een verzameling werkzaamheden”, “In Agile werken ligt de verantwoordelijkheid bij het team als geheel”. Ik predik uit de Agile boekjes. Maar niet omdat het in de boekjes staat. Omdat ik zo’n fan ben van de onderliggende principes. Om die principes te laten werken zijn er methodes en frameworks bedacht. Theorie. 

Echter, in die theorie is ook een grote rol weggelegd voor de mindset. Ook zo’n woord dat ik liever niet gebruik. Helemaal niet in de Agile context. “Maar we moeten meer naar een Agile mindset toe werken!” Bah. Ik volgde een tweedaagse Scrummaster training (SAFe Scrum Master) en het grootste deel van de eerste dag ging het over principes, waarden en hoe belangrijk het is dat het team bestaat uit gemotiveerde, verantwoordelijke professionals die deze waarden omarmen. 

Ondertussen zie ik vooral tijd besteed worden aan structuren, processen, tools en templates om de organisatie ‘Agile’ te maken. Maar het tegendeel wordt bereikt: een model met afspraken, controles en vooral heel veel overleggen. En dus is het tereecht dat er allerlei posts en artikelen op mijn LinkedIn timeline voorbij komen met de tekst ‘Agile is dood’. Agile is ook dood. Totdat je het levend maakt.

Misschien moeten we een nieuw woord verzinnen voor ‘Agile’. Agile is niet je managers ontslaan (want: zelfsturende teams), de projectmanagers eruit gooien (want: we hebben scrummasters) en elke ochtend een kwartier in een Teamscall vertellen welke taken je vandaag op gaat pakken. 
De essentie wordt telkens vergeten. De grote voordelen van iteratief werken (weet niet of dat nou beter klinkt) zijn de focus op het afmaken van dingen, daar verantwoordelijkheid voor te nemen, het kunnen vieren van resultaten en het in teams samenwerken aan oplossingen door dicht op elkaar te werken. 

Een Agile organisatie kan zich snel aanpassen op veranderingen van de klantwens, van technologie en van medewerkers. Maar pas als die medewerkers niet net ontslag hebben genomen, zij de juiste actuele skills hebben en gemotiveerd zijn om het werk op te pakken. Daarbij werken zij pas effectief samen als zij elkaar kennen, elkaar vertrouwen, elkaar constructief kunnen aanspreken en duidelijk is wat de klant wil.

Scrum heeft als waarden courage, focus, commitment, respect en openness. SAFe heeft alignment, transparancy, respect for people en relentless improvement als core values. Zo zijn er nog wel wat lijstjes op te duikelen, natuurlijk het Agile manifesto niet te vergeten. Daar staan zulke sterke woorden in, met een enorme lading. 

In persoonlijkleiderschaptrainingen heb ik het al jaren over motivatie en energie, over zelfvertrouwen, assertiviteit en kwetsbaarheid en over gedrag en patronen. In teamcoaching zijn dat ook de onderwerpen waar ik mij op focus. In mijn toolbox zitten post-its en stiften, maar in de dubbele bodem zitten vooral de waarden en principes uit de Agile boekjes. 

In de Scrum guide staat in de laatste alinea: While implementing only parts of Scrum is possible, the result is not Scrum. Scrum exists only in its entirety and functions well as a container for other techniques, methodologies, and practices. Dat klopt als je al het bovenstaande in ogenschouw neemt misschien. Maar ik zou bijna het tegenovergestelde zeggen: doe vooral alles wat tussen de regels staat, wat er voor nodig is om het te laten werken. Dat komt dat scrummen vanzelf.
Natuurlijk is het nodig om de structuur en de processen aan te pakken om een organisatie wendbaar (is dat wat?) te maken. Maar dat wordt deze pas echt als de mensen dat worden. En dat worden zij niet van een een- of tweedaagse training vol powerpointslides met theorie en daarna een examen. Dit is niet te vertellen, dit is alleen te ervaren. Deels door dagelijkse coaching door een teamcoach of scrummaster (mooi dat in SAFe 6.0 de scrummaster al ‘Scrum Master / Team coach’ heet), deels door te trainen op persoonlijk leiderschap, gedrag en feedback. En dan dus geen trainingen waarin verteld wordt hoe het moet, maar training waarin je het gaat doen. Het gaat ervaren.

Dat mis ik nog weleens in organisaties. En dan ga ik dat maar organiseren. Als onderdeel van een opdracht of als losstaande klus. Alleen of samen met mijn kompanen van het Agile Leiderschap Canvas. Omdat ik zo erg geloof dat het leuker is om in een Agile organisatie te werken. Omdat het leuker is om Agile te zijn. Omdat het leven Agile is. 

Luisteren, voelen en aanpassen. Reageren op wat er gebeurt. Inspect & adapt. Samenwerken met focus op dat wat belangrijk is. Relevante resultaten opleveren en dat vieren. Binnen een kader met daarbinnen de ruimte om jouw kwaliteiten in te zetten. Een kader dat bestaat uit structuren (teams, ART’s, etc) in een systeem met processen en een vocabulaire (SAFe, Scrum, etc), met tools die dat ondersteunen (Jira, Azure DevOps, Trello, Miro) en uit verantwoordelijkheden (teamdoel, purpose, why, of gewoon: hier zijn wij van). Inclusief duidelijkheid over waarvoor je wel en niet naar een manager moet. En dat kader moeten we ook maken. Dat is ook belangrijk. Daarom moet ik ook af en toe prediken. Ook. Maar dat is niet alles.

Er is nog veel te doen. 

Gelukkig.

Groeten,

Frank