Bij Frank Oeben
De makkelijke weg leidt naar een moeilijk leven. De moeilijke keuzes maken je leven makkelijker.
Ik schreef ‘En nu echt!’ over de vraag waarom we niet gewoon de goeie keuzes maken. We weten toch wel wat goed is?
Freud beschreef de psychoanalyse eind 20e eeuw, Maslow zijn motivatietheorie in 1943. We onderzoeken vrolijk door.
Wat hopen we te vinden?
“Als ik alleen ben dan ben ik mezelf, maar met anderen ga ik me gedragen naar anderen.” Dat zegt Diana, de gast in aflevering 79 van de Omdenken podcast. Ze opent de podcast met het neerzetten van haar probleem: “Ik merk dat er best verschil zit tussen wie ik eigenlijk zou willen zijn, en wie ik denk dat ik eigenlijk gewoon ben.” Ze stelt zich vaak extravert op. Ze wil graag hulpvaardig en sociaal zijn. Met mensen omgaan, samen zijn. Maar ze houdt er van te bakken, te tekenen, sieraden te maken. Saai. Vindt ze zelf. En dat wil ze niet zijn. Saai.
Ik heb iemand in mijn coachprogramma die bewust me-time inbouwt in een week. Hij weet dat hij dat nodig heeft. Zeker met drie kleine kinderen en een drukke baan. “Het is misschien wel gek, maar het is wel belangrijk”, zegt hij. En zo is het.
Want we denken dat het gek is. En gek gevonden zal worden door anderen. Terwijl velen van ons het erg graag zouden willen.
Vorige week vrijdag waren we bij Guido Weijers. Zijn eerste try-out voor de Oudejaarsconference. Ik ga natuurlijk niet te veel verklappen, want het moet nog wel een verrassing zijn als we straks met een oliebol in de ene en een glas champagne in de andere hand voor de TV zitten. Het was mijn verjaardagscadeau van Margot. Lekker eten en daarna op de fiets naar het Posttheater.
Guido maakt zich druk om dingen. Over hoe het met de wereld gaat. Over hoe wij met de wereld omgaan. Of de wereld ons niet al zat is misschien. Over onze koopzucht. Over hoe we allemaal op zoek zijn. Al die millennials die op wereldreis gaan om zichzelf te vinden. Maar ga je jezelf vinden op wereldreis?
Of vinden we het in de nieuwste iPhone?
Of zit het ergens anders in?
“Het is wat het is.” Jerry Seinfeld heeft in een van zijn shows op Netflix een hele rant over mensen die die zin gebruiken. Totaal overbodig. Natuurlijk is het wat het is. Ook zonder dat je het zegt.
Net als alle andere dooddoeners en clichés zit er wel een sterke waarheid in. Daardoor zijn het dooddoeners en clichés geworden. De waarneming dat het is wat het is geeft mij altijd heel veel rust.
Heel veel problemen bestaan alleen maar in ons hoofd. Als aanname of overtuiging. Dat je die aanname of overtuiging hebt is op zich een feit. Maar buiten je hoofd bestaat het niet.
En dus? En nu actie? Juist niet.
Van nature trekken wij vaak het liefst op met mensen die veel op ons lijken. We zoeken gelijken op. Gelijken in meningen, in gedrag, en in uiterlijk. Omdat we ons in hen herkennen, liggen we snel op een lijn. Het is de of het altijd de goede lijn is. Want juist in een diverser team liggen er kansen om nieuwe dingen te ontdekken. Tenminste, als we naast divers ook inclusief zijn. Het verschil? Dat bespraken we tijdens een inspiratiesessie Inclusief Leiderschap, die we organiseerden bij TOPopleiders.
Ik schreef enthousiast mee, want er vielen allemaal kwartjes en er ontstonden allemaal linkjes. Wat hebben eerlijkheid, kwetsbaarheid, vertrouwen, veiligheid en je ego te maken met inclusiviteit?
“Wie ben jij?”, is mijn eerste vraag in de podcast. De antwoorden gaan alle kanten op. LinkedIn profielen worden opgesomd, eigenschappen komen voorbij, de verschillende rollen die mensen hebben in het leven, of waar ze voor staan. Allemaal waar, en misschien ook wel allemaal niet waar. Want wie ben je eigenlijk?
En als je jezelf dan wil ontwikkelen, wil je dan de beste versie van jezelf worden? Luister je naar Loesje die zegt: “Wees jezelf, er zijn al zoveel anderen”?
Wie je bent, is geen statisch punt. Het verandert. Je leert dingen, ervaart dingen, je mening verandert. Of je daarmee nou dichter bij jezelf komt of dat je evolueert weet ik niet. Maar de vraag is of het uitmaakt. Moet je erachter komen wie je bent, hoe dat komt, waar het vandaan komt en waar dat dan toe moet leiden?
Toen ik auditeerde bij ‘Echte Mannen’ kreeg ik een erg mooi compliment. Over de manier waarop ik speel. Onlangs gaf ik dat compliment door aan de toetsenist van Ben Harper, die ik tegenkwam in de lobby van Paradiso.
Je moet niet doen wat je altijd doet, je moet doen waar de muziek om vraagt. Daarbij maak je gebruik van je instrumentarium en van je competenties. En anders is het tijd om wat nieuws te leren.
Luister naar de muziek en pas je aan, zodat je samen echt wat moois maakt.
“Mensen zouden egoïstischer moeten zijn”, zeg ik vaak. Beetje om te narren, maar vooral omdat ik het vind. Voor jezelf kiezen en dingen doen die je leuk vindt, zorgt er tenminste voor dat je het zelf naar je zin hebt. Maar mijn pleidooi voor egoïsme gaat veel verder dan dat.
In de ruim 70 gesprekken die ik voerde voor mijn podcast kwam dit thema vaak voorbij. Een aantal keer door de gast ter sprake gebracht, of door mij. Vaak vanuit het perspectief van coaching en persoonlijke ontwikkeling. Ook vanuit het perspectief van organisaties en organiseren. Met thema’s als bullshitbanen, gedoe op de werkvloer, diversiteit en inclusiviteit.
Welke positieve rol speelt egoïsme hierin?
Ik heet Frank. Frank vertaalt zich uit het Engels als oprecht, openhartig, uitgesproken en eerlijk. En ondanks dat ik nogal niet van de horoscopen ben, vind ik de beschrijving van mijn sterrenbeeld, de Kreeft, altijd ook wel erg passend. De kreeft staat bekend als trouw, loyaal, principieel en oprecht. Maar ook onzeker en gevoelig.
Wat betekent dat voor wat ik doe? En voor wat ik jou gun?
“Het klinkt alsof je speelkwartier hebt”, zei hij. Ik vertelde over wat ik doe. Dat ik de laatste jaren steeds meer ben gaan ontdekken. Dat ik zes gitaren, vijf piano’s, een drumstel, een cajón en een kazoo heb en dat ik net mijn motorrijbewijs heb gehaald. Dat ik trainingen en workshops geef, mensen coach met een zelf bedacht, gemaakt en geproduceerd coachingsprogramma, blogs schrijf en daar dan weer boeken van maak en een podcast heb. Dat ik teams help als teamcoach of Scrummaster. Dat ik in een band speel en daarnaast ook eigen liedjes maak. En dat ik dan vast nog van alles vergeet. Oja, ik denk erover een theaterprogramma te maken waarin ik niet alleen mijn inzichten en boodschappen deel, maar ze ook illustreer met mijn liedjes.
Ik krijg vaak het advies dat ik moet kiezen. Je kan niet alles doen. Dat is onduidelijk. Moeilijk uit te leggen. En voor jezelf ook niet goed trouwens. Maar is dat wel zo?